Güvenlik Operasyon Merkezleri
Eylül 11, 2024
Siber Güvenlik
Güvenlik Operasyon Merkezleri, kurumların siber güvenlik stratejilerinde kritik bir rol oynayan, siber tehditleri izleyen, tespit eden, analiz eden ve müdahale eden birimlerdir. SOC, bir organizasyonun BT altyapısına yönelik potansiyel saldırıları sürekli olarak izler ve bu saldırılara karşı proaktif ve reaktif savunmalar geliştirir. Bir organizasyonun dijital varlıklarını, ağlarını, verilerini ve sistemlerini siber tehditlere karşı koruma, izleme, analiz etme ve müdahale etme sorumluluğunu üstlenir. Bu merkez, siber güvenlik uzmanları ve gelişmiş teknolojilerden oluşan bir yapı ile 7/24 tehditleri izler ve yönetir. Günümüzde artan siber tehditler karşısında, SOC’ler siber güvenlik ekosisteminin kalbinde yer alır.
SOC Yapısı
Bir SOC, genellikle farklı rollerde uzmanlaşmış personelden oluşur:
- SOC Analistleri: İlk savunma hattı olan analistler, gelen tehditleri izler ve inceler. Genellikle düzeylere ayrılırlar (Level 1, 2, 3). Level 1 analistleri temel tehditleri ele alırken, daha deneyimli olan Level 3 analistleri daha karmaşık tehditlere müdahale eder.
- Olay Müdahale Uzmanları: Daha karmaşık tehditlerle mücadele eden ve saldırıya doğrudan müdahale eden uzmanlardır.
- Adli Bilişim Uzmanları: Bir saldırı sonrası kanıt toplama ve analiz görevlerini üstlenir. Bu uzmanlar, saldırının izlerini sürerek saldırganın kimliğini belirlemeye çalışır.
SOC'nin Temel Görevleri:
Tehdit İzleme (Monitoring)
SOC’nin en temel görevlerinden biri, bir organizasyonun tüm ağ, sistem ve dijital varlıklarını sürekli olarak izlemektir. Tehdit izleme, 7/24 aktif bir süreçtir ve siber saldırılar, güvenlik açıkları ve şüpheli etkinlikler açısından potansiyel tehditlerin tespiti için kullanılır.
- Gerçek Zamanlı İzleme: SOC ekipleri, tüm ağ ve sistemlerden gelen veri akışını anlık olarak izler. Bu veriler log dosyalarından, uç nokta cihazlarından, sunuculardan ve güvenlik cihazlarından (güvenlik duvarı, IDS/IPS, antivirüs) gelir.
- Anormal Davranış Algılama: Anormal kullanıcı davranışları veya şüpheli ağ trafiği gibi olağandışı etkinlikler tespit edilir. Bu, bir saldırının ilk belirtisi olabilir.
- Olayları Sınıflandırma: İzleme sırasında tespit edilen olaylar, ciddi tehditlerden (örneğin bir fidye yazılımı saldırısı) düşük seviyeli güvenlik ihlallerine (örneğin hatalı yapılandırmalar) kadar farklı kategorilere ayrılır.
- Tehdit Tespiti (Detection)
SOC, kurumun güvenlik durumunu koruyabilmek için sürekli tehdit tespiti yapar. Bu aşamada, izlenen verilerdeki anormal veya şüpheli aktiviteler analiz edilir.
- Güvenlik Bilgileri ve Olay Yönetimi (SIEM): SIEM araçları, SOC’nin tehditleri algılamasına yardımcı olan temel sistemlerdir. SIEM sistemleri, topladıkları büyük miktarda log ve veri akışını analiz ederek şüpheli olayları tespit eder ve SOC ekibine bildirir.
- Kural ve Yara Tabanlı Tespit: SOC, önceden tanımlanmış güvenlik kurallarına dayanarak tehdit tespiti yapar. Ayrıca, zararlı yazılımlar için kullanılan “yara” imzaları da saldırıları tanımlamaya yardımcı olur.
- Davranışsal Analiz: Bir kullanıcının veya cihazın normal davranışlarının dışına çıktığı durumları tespit etmek için davranışsal analiz araçları kullanılır. Örneğin, bir kullanıcı aniden farklı saatlerde veya beklenmedik coğrafi konumlardan sisteme giriş yapıyorsa bu bir güvenlik ihlali belirtisi olabilir.
- Olay Müdahalesi (Incident Response)
SOC’nin en kritik görevlerinden biri, tespit edilen tehditlere hızla ve etkili bir şekilde müdahale etmektir. Olay müdahalesi, saldırı gerçekleşirken veya gerçekleşmeden önce tehdidi etkisiz hale getirme sürecidir.
- Olay Yanıt Planı: SOC ekipleri, her tür güvenlik olayı için önceden tanımlanmış müdahale planlarına sahiptir. Bu planlar, saldırı türüne göre değişen adımları ve protokolleri içerir.
- İlk Müdahale: Tespit edilen bir güvenlik olayı, hızlı bir şekilde engellenmeye çalışılır. Bu, saldırganın erişimini kesmek, zararlı yazılımın yayılmasını durdurmak veya hassas verilerin çalınmasını engellemek olabilir.
- Etkiyi En Aza İndirme: Olayın organizasyon üzerindeki etkisi değerlendirilir ve mümkün olduğunca hızlı bir şekilde kontrol altına alınır. Bu aşamada, sistem yamaları uygulanabilir, ağ erişim yetkileri kısıtlanabilir ya da zarar gören sistemler izole edilebilir.
- Olay Sonrası Analiz (Post-Incident Analysis)
Bir güvenlik olayı sona erdikten sonra, SOC ekibi olayın nedenini ve nasıl gerçekleştiğini anlamak için derinlemesine analiz yapar.
- Kök Neden Analizi (Root Cause Analysis): Olayın nedenini belirlemek için detaylı bir inceleme yapılır. Bu analiz, sistemlerdeki bir güvenlik açığı, insan hatası veya yapılandırma sorunları gibi çeşitli faktörleri açığa çıkarabilir.
- Adli Bilişim (Forensics): Olay sonrası kanıt toplama ve saldırının nasıl gerçekleştiğini anlamak için dijital adli bilişim araçları kullanılır. Bu araçlar, saldırganların kimliğini ve izledikleri yolları belirlemek için kullanılır.
- Raporlama: Olayın tüm detayları, olay raporlarında belgelenir. Bu raporlar, hem teknik ekipler hem de yönetim için önemlidir. Raporlar, gelecekteki benzer tehditlere karşı alınabilecek önlemleri tanımlar.
- Proaktif Önlemler ve Risk Azaltma
SOC, sadece tehditlere müdahale etmekle kalmaz, aynı zamanda proaktif olarak potansiyel tehditlerin önüne geçmeyi amaçlar.
- Sürekli Zafiyet Tarama: SOC, ağ ve sistemlerdeki güvenlik açıklarını sürekli tarar ve bu açıkları gidermek için yamalar veya yapılandırma değişiklikleri önerir.
- Penetrasyon Testleri: SOC ekipleri, sistemlerin ne kadar savunmasız olduğunu anlamak için düzenli olarak sızma testleri yapar. Bu testler, SOC’nin yeni güvenlik tehditlerine karşı ne kadar hazırlıklı olduğunu değerlendirir.
- Eğitim ve Farkındalık Programları: SOC, kurum içi çalışanlara yönelik siber güvenlik farkındalığı eğitimleri düzenler. Bu eğitimler, özellikle phishing saldırıları gibi sosyal mühendislik saldırılarına karşı çalışanları bilinçlendirmeyi hedefler.
- Tehdit İstihbaratı Kullanımı (Threat Intelligence)
SOC, tehdit istihbaratı verilerini toplayarak, saldırganların kullandığı yöntemler ve yeni ortaya çıkan tehditler hakkında bilgi edinir.
- Tehdit İstihbarat Paylaşımı: SOC, güvenlik topluluğu ve sektördeki diğer kuruluşlarla işbirliği yaparak tehdit bilgilerini paylaşır. Bu, yeni ve gelişmekte olan saldırı tekniklerine karşı önceden hazırlıklı olmayı sağlar.
- Tehdit Profilleme: Saldırganların geçmişteki saldırılarını analiz ederek, gelecekteki saldırılara dair tahminlerde bulunmak ve bu saldırılara karşı savunma geliştirmek için tehdit profillemesi yapılır.
- Raporlama ve Sürekli İyileştirme
SOC, gerçekleştirdiği tüm faaliyetleri detaylı bir şekilde raporlar ve bu raporlar doğrultusunda sürekli iyileştirme adımları atar.
- Güvenlik Durumu Raporları: SOC, güvenlik durumu hakkında düzenli raporlar hazırlar. Bu raporlar yönetim ve üst düzey yöneticilere sunulur.
- Sürekli İyileştirme: Olaylar sonrasında yapılan analizlere dayanarak güvenlik politikaları ve süreçler sürekli olarak gözden geçirilir ve iyileştirilir.
SOC Teknolojileri ve Araçları
SOC, güvenlik izleme ve tehdit tespiti için çeşitli teknolojik araçlar kullanır:
- SIEM Sistemleri: Güvenlik olaylarını izlemek, toplamak ve analiz etmek için kullanılan sistemlerdir. SIEM araçları, SOC’nin tehditlere hızlıca müdahale etmesini sağlar.
- Güvenlik Duvarları ve IDS/IPS Sistemleri: Ağ trafiğini izler ve şüpheli etkinlikleri engeller.
- Ağ Trafiği İzleme (NTA): Bu sistemler, ağ trafiğindeki anormallikleri tespit ederek SOC’ye bildirimde bulunur.
- Uç Nokta Tespiti ve Yanıtı (EDR): SOC’nin uç nokta cihazlardaki tehditleri izleyip müdahale etmesine yardımcı olan araçlardır.
Hazırlayan-Yazan: Büşra Yıldırım
Tags :
bulut hizmetleri güvenliği,siberguvenlik
Share This :
Diğer Yazılar
Kategoriler
Bize Soru Sorun
Soru ve görüşleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Telif Hakkı © 2021 SiberTim Tüm Hakları Saklıdır.